Landjepik: de termijn om uw grond terug te krijgen van de buren
Het komt regelmatig voor dat er tussen buren een verschil van inzicht bestaat waar de erfgrens of zelfs dat de buren een stuk grond van de buren (of gemeente) in bezit nemen. Wanneer wordt de buurman eigenaar van dit betwiste stuk grond door verjaring. De Hoge raad heeft op 27 februari 2017 een belangrijke uitspraak gedaan over de verjaring van grond. Na de verjaring van de grond van 20 jaar na in bezit name door de buurman kan er een vordering op basis van onrechtmatige daad worden ingesteld, met als vordering een vergoeding 'in natura'/ de terugoverdracht van de grond. De Hoge Raad:
"Die keuze van de wetgever laat evenwel onverlet dat de zojuist bedoelde partij bloot kan staan aan een vordering uit onrechtmatige daad van de (voormalige) rechthebbende die zijn eigendom aan die partij heeft verloren door de werking van art. 3:105 BW.
Een persoon die een zaak in bezit neemt en houdt, wetende dat een ander daarvan eigenaar is, handelt tegenover die eigenaar immers onrechtmatig. Dat brengt mee dat deze laatste, mits aan de overige voorwaarden daarvoor is voldaan, kan vorderen dat hem door de bezitter de schade wordt vergoed die hij als gevolg van dat onrechtmatig handelen lijdt. Daaraan staan, gelet op de hiervoor in 3.7.2 vermelde bedoeling van de wetgever, het stelsel van de wet en in het bijzonder de door art. 3:105 BW teweeggebrachte eigendomsverkrijging, niet in de weg.
In een dergelijk geval ligt het voor de hand dat de rechter, indien de gedepossedeerde dat vordert en de occupant nog steeds eigenaar is, op de voet van art. 6:103 BW de bezitter veroordeelt bij wijze van schadevergoeding de wederrechtelijk in bezit genomen zaak aan de benadeelde in eigendom over te dragen.
Een en ander strookt met de opmerkingen die de minister in 2004 over de werking van art. 3:105 lid 1 BW heeft gemaakt:
“Op grond van de algemene regeling van artikel 3:105 lid 1 BW jo artikel 3:306 BW wordt de bezitter inderdaad na 20 jaren eigenaar van de gestolen zaak, ook al is hij niet te goeder trouw. (…) Een en ander sluit niet uit dat na het intreden van de verjaringstermijn zowel de dief als de koper aansprakelijk zijn uit onrechtmatige daad waarbij vergoeding van de schade «in natura» kan plaatsvinden, namelijk door teruggave van de gestolen zaak.”
Kortom: bij burengeschillen over de eigendom van een stuk grond heeft de partij die mogelijk een stuk grond kwijtraakt meer mogelijkheden om zich te verweren, tot wel 40 jaar nadat de buurman de grond in bezit heeft genomen! Leest u ook de uitspraak van de rechtbank Limburg: Rechtbank onderzoekt of eiser die de eigendom van een perceel heeft verloren doordat een ander door verkrijgende verjaring eigenaar is geworden, op grond van onrechtmatige daad jegens de nieuwe eigenaar een vordering tot schadevergoeding in de vorm van terug levering van de in bezit genomen zaak kan instellen. De rechtbank Midden Nederland geeft uitleg dat het plaatsen van een hondenhekje nog geen daad van bezit hoeft te zijn.
De uitspraak van de Hoge Raad is overigens geen reden om uw probleem maar weer op de lange baan te schuiven. Probeer uw problemen met uw buren op te lossen met bijvoorbeeld de buurtbemiddeling. Heeft u ook een probleem met de buren neemt u dan contact op met JuristBrabant.nl (JuristBurenrecht.nl). Als u op het logo van de Rechtspraak klikt kunt u de uitspraak van de Hoge Raad nalezen. Wilt u zich nader verdiepen in dit onderwerp?
Klik dan hier voor een artikel van een advocatenkantoor over dit onderwerp.
Bron: WPNR 7143, 25 maart 2017 Hoops & Verstappen 'Van 20 naar 40 jaar: De Hoge Raad helpt eigenaars in de strijd tegen landjepik' en Prg 2019/17 en 2018/258 noot, NJB 2018/1698, WPNR 7312 De Jong: Van verrassing van de Hoge Raad tot eeuwenoude herhaling.
