Misleidende akte 'Verklaring van Gerechtigdheid'?

​

Na het overlijden van ouders stelt een notaris op verzoek van zoon een 'akte van gerechtigdheid' op nadat er reeds in de laatste nalatenschap een verklaring van erfrecht is opgesteld. Een verklaring van erfrecht is een notariele akte waarbij de notaris zelf onderzoek heeft gedaan naar het bestaan van een testament en of de erfgenamen de erfenis zuiver of beneficiair hebben aanvaard of verworpen. De notaris mag naast notariele akte ook partijverklaringen vastleggen in een proces-verbaal. In dit geval is er een dergelijke partij verklaring opgemaakt met de titel: 'verklaring van gerechtigdheid'. Deze akte lijkt sterk op een verklaring van erfrecht. Mag de notaris dit?

 

De notariskamer van Hof Amsterdam kwam tot de volgende overweging en conclusie:

"De notaris heeft in zijn beroepschrift aangevoerd dat de kamer ten onrechte het onderscheid tussen een notariële verklaring en een partijverklaring ‘indirect terzijde heeft geschoven’. De notaris heeft, zo voert hij aan, een zuivere partijverklaring opgesteld, aangezien hij de door [zoon] verzochte verklaring van erfrecht niet kon en wilde afgeven omdat hij immers niet alle gegevens kon verifiëren. Daarbij heeft de notaris [zoon] gewezen op het feit dat het een partijverklaring betrof en dat de bank op basis daarvan niet tot uitkering van gelden van de nalatenschap zou overgaan. Uit de tekst van de akte blijkt bovendien duidelijk dat het om ‘medegerechtigdheid’ gaat. Verder heeft de akte minder bewijskracht dan de verklaring van erfrecht van 16 januari 2014, aldus de notaris. Ter zitting in hoger beroep heeft de notaris medegedeeld dat hij bij de opstelling van de akte enkel is afgegaan op hetgeen [zoon] aan hem heeft verklaard en dus niet zelf nader onderzoek heeft verricht, waartoe hij naar zijn mening ook niet gehouden was omdat het een partijverklaring betrof.

6.4.

Naar het oordeel van het hof heeft de notaris door het opmaken van een akte met de ongebruikelijke titel ‘verklaring van gerechtigdheid’ een zekere schijn van objectiviteit gewekt. Door het gebruik van die titel is het immers niet aanstonds duidelijk dat het om een zuivere partijverklaring gaat waaraan in het maatschappelijk verkeer slechts een beperkte betekenis toekomt. Het aldus scheppen van verwarring is als onzorgvuldig aan te merken, hetgeen de notaris na had moeten laten, te meer nu hij wist dat [zoon] de akte wilde gebruiken om de bank te bewerkstelligen gelden van de nalatenschap aan hem uit te betalen. De notaris had in de akte voorts meer en duidelijker tot uitdrukking moeten brengen dat het ging om een zuivere partijverklaring en daarbij tevens moeten vermelden dat hij als notaris de juistheid van de inhoud van de akte niet had geverifieerd, althans niet had kunnen verifiëren. Voor derden was het dan immers duidelijk geweest dat het een zuivere partijverklaring betrof waaraan geen rechten kunnen worden ontleend.

6.5.

Gelet op het vorenstaande is het hof van oordeel dat de notaris zodanig onzorgvuldig heeft gehandeld, dat hem daarvan een tuchtrechtelijk verwijt valt te maken. Dit klachtonderdeel is dan ook, zoals de kamer ook heeft geoordeeld, gegrond."

 

De notaris had dus niet een dergelijk verwarrende akte mogen opstellen en ondertekenen. Het rechtsverkeer moet namelijk kunnen vertrouwen op akten van de notaris. In de uitspraak wordt nog gesproken over de bank, maar wat zou u denken van een akte van een notaris met daarop een tekst 'Akte van Gerechtigdheid'? Een dergelijke akte lijkt gemaakt voor misbruik en fraude. Goed dat de tuchtrechter hiertegen optreed. U kunt de volledige uitspraak lezen door op het logo van de Rechtspraak te klikken. Heeft u ook een probleem met een notaris? Neemt u dan vrijblijvend contact op met JuristBrabant.nl (JuristTuchtrecht.nl).