Is uw vliegtuig te laat,schadevergoeding?
Het komt regelmatig voor dat een vlucht vertraagd is soms heeft u daarom recht op een schadevergoeding vanwege een Verordening uit Europa. Een Luchtvaart Maatschappij kan zich beroepen op buitengewone omstandigheden als verweer om u niet te betalen. Maar wat is een 'buitengewone omstandigheid', een defecte brandstoftoevoer? De kantonrechter te Rotterdam heeft zich onlangs uitgelaten over die vraag:
"De Vervoerder heeft aangevoerd dat de vertraging veroorzaakt is door een technisch mankement, bestaande in een probleem met de brandstoftoevoer naar de motor.
Overwogen wordt dat in voormeld Wallentin-Hermann arrest is bepaald dat een technisch probleem bij een luchtvaartuig dat annulering (of langdurige vertraging) van een vlucht tot gevolg heeft, niet valt onder het begrip buitengewone omstandigheden in de zin van artikel 5 lid 3 van de Verordening, behoudens ingeval het probleem voortvloeit uit gebeurtenissen die wegens hun aard of hun oorsprong niet inherent zijn aan de normale uitoefening van de activiteit van de luchtvaartmaatschappij, en waarop deze geen daadwerkelijke invloed kan uitoefenen, waartoe het HvJ EU een aantal voorbeelden heeft gegeven (zie hiervoor).
Ook is in dat arrest bepaald dat de omstandigheid dat een luchtvaartmaatschappij voldaan heeft aan de voorgeschreven minimumvereisten inzake het onderhoud van een luchtvaartuig, op zich niet volstaat als bewijs dat zij ‘alle redelijke maatregelen’ als bedoeld in dat artikel heeft getroffen.
Hieruit volgt naar het oordeel van de kantonrechter dat in zijn algemeenheid heeft te gelden dat een technisch probleem moet worden aangemerkt als inherent aan de normale uitoefening van de activiteit van de betrokken luchtvaartmaatschappij, en derhalve niet tot een succesvol beroep op de disculpatiemogelijkheid van artikel 5 lid 3 van de Verordening kan leiden, en dat dit uitgangspunt slechts dan uitzondering lijdt indien het technisch probleem voortvloeit uit een gebeurtenis die wegens haar aard of oorsprong niet inherent is aan de normale uitoefening van de activiteit van de luchtvaartmaatschappij en waarop zij geen daadwerkelijke invloed kan uitoefenen, hetgeen aan de Vervoerder is om te stellen en -zo nodig- te bewijzen.
Dat standpunt wordt (overigens) ook ondersteund door het recent, op 17 september 2015, door het HvJ EU gewezen arrest in de zaak Van der Lans-KLM (C-257/14), waarin het Hof (namelijk) oordeelde dat een technisch probleem dat niet aan gebrekkig onderhoud is toe te schrijven en evenmin tijdens een regulier onderhoud is ontdekt, niet onder het begrip ‘buitengewone omstandigheden’ in de zin van artikel 5 lid 3 van de Verordening valt. (...)"
In een andere recente uitspraak van de rechter staat er over de buitengewone omstandigheden:
Uit de beantwoording van de prejudiciële vragen (het arrest van het Hof van 23 oktober 2012 in de gevoegde zaken C-581/10 (Nelson – Lufthansa) en C-629/10 (TUI c.s. – Civil Aviation Authority) volgt dat de passagier bij langdurige vertraging recht op compensatie kan hebben, tenzij sprake is van buitengewone omstandigheden als bedoeld in paragraaf 14 van de Verordening. In de considerans van de Verordening staat: “Dergelijke omstandigheden kunnen zich met name voordoen in gevallen van politieke onstabiliteit, weersomstandigheden die uitvoering van de vlucht in kwestie verhinderen, beveiligingsproblemen, onverwachte vliegveiligheidsproblemen en stakingen die gevolgen hebben voor de vluchtuitvoering van de luchtvaartmaatschappij die de vlucht uitvoert”.
Hier kunt u ook een andere zaak lezen waarbij een consument door vertraging een aansluitende vlucht mis en KLM verplicht is de schade te vergoeden. Uit een zaak tegen Arke Fly blijkt dat een botsing met vogels geen buitengewone omstandigheid vormt. De rechtskeuze voor buiten de EU van El Al in haar algemene voorwaarden, zijn niet geldig, de consument wordt gewoon beschermd. Sneeuwval is weliswaar een buitengewone omstandigheid, maar Turkish Airlines had Nairobi ook via een andere route kunnen bereiken. American Airlines heeft niet aangetoond dat het brandstoftekort een gevolg was van onvoorzien slecht weer en/of voorafgaand aan de vlucht tot 'maximum take off weight' is getankt. Wanneer de voorafgaande vlucht vertraagd is door storm is dat niet automatisch de reden van vertraging van de tweede vlucht in een zaak van Transavia.
De aanwezigheid van knaagdieren in een vliegtuig is inherent aan de normale bedrijfsuitoefening en daarmee geen verweer voor Finnair. Ook het weigeren vanwege een overboeking bij een overstap komt in aanmerking voor een vergoeding door Etihad. Het besluit van Easyjet om de vlucht te annuleren omdat de bemanning al aan de maximale arbeidstijd zat, is een gevolg van een normale bedrijfsactiviteit. Je dan beroepen op de-icinginstallatie en dat het personeel dan vervangen moest worden, redt Easyjet niet. Een vertraging door het landen op een verkeerde luchthaven en aansluitend vervoer per auto komt ook voor rekening van Easyjet.
De vliegmaatschappijen hoeven niet altijd een vergoeding aan de passagier te betalen. Het onwel worden van een passagier is wel een terecht verweer voor Air Europa, ook voor de volgende vlucht. Het sluiten van een luchthaven is ook een buitengewone omstandigheid in een zaak van Transavia. Ook bij sluiting van een luchthaven vanwege sneeuwval is een bijzondere omstandigheid voor Ryanair. Of bij een van buiten komend object (foreign object damage, FOD) in een zaak van Emirates. Het onwel worden van een passagier is ook een buitengewone omstandigheid. Ook het uitzetten van een dronken passagier is in principe een bijzondere omstandigheid. Tevens is een gewijzigde opgelegde Calculated Take Off Time (CTOT) een buitengewone situatie. Bij een overstap van vlucht naar vlucht, heeft de passagier sowieso een buffer van 20 minuten nodig, als een reiziger maar 5 minuten overstap tijd buffer heeft en bij het wijzigen van een vertrekslot dan de vlucht mis komt die niet in aanmerking voor vergoeding van Lufthansa.
Bij rotatievluchten zijn er verschillende uitspraken. KLM hoeft niet te betalen. Maar de kantonrechter te Haarlem oordeelde anders. Zie ook Flightrights vs Iberia. (Prg 2019/2) Bij een overstap moet er voldoende tijd tussen de twee vluchten zijn ingepland.
Bij een pilotenstaking zal er goed moeten worden gekeken naar alle omstandigheden om te bepalen of er sprake is van een buitengewone omstandigheid. Gaat het om een wilde staking? Ruim vooraf aangekondigd? Een stiptheidsactie? Een actie na een eenzijdige opzegging van een CAO? (Prg 2020/133)
De eerste rechtszaak is gevoerd door Flightclaim van Arag Rechtsbijstand. Volgens de consumentenbond vraagt Arag flightclaim de laagste 'no cure-no pay'-vergoeding. Klikt u op het logo van de consumentenbond om meer te lezen over schadeclaims-bedrijven en op het logo van De Rechtspraak om de uitspraak van de rechter te lezen. Overigens lijkt een verkoop van uw vordering (cessie) op een luchtvaarmaatschappij niet altijd mogelijk gezien de algemene voorwaarden, lees hierover Kantonrechter Eindhoven, de Hoge Raad en Hof Den Bosch. AirHelp maakt het op dit punt voor de kantonrechter geen goede indruk, de consument verliest daardoor, in een andere zaak moet er een flink bedrag aan proceskosten worden betaald. Maar de kantonrechter uit Haarlem oordeelt daar heel anders over. (Prg 2020/121 noot)
Als u een ticket annuleert dan willen veel maatschappijen een schadevergoeding van 100% terwijl de beschikbare stoel waarschijnlijk nog te verkopen is. Dit annuleringsbeding werkt dus als een boete, de kanontrechter te Amersfoort, gaat controleren of deze bepaling wel rechtmatig is.
Bronnen: Prg 2016/163, Prg 2016/200, Prg 2016/243, Prg 2017/78, Prg 2018/ 131, 134 en Prg 2020/ 197 en 198.
